Hoeveel kost het om een dijk op te hogen?
In Nederland staan we voor een grote uitdaging: onze dijken moeten worden versterkt om het hoofd te kunnen bieden aan klimaatverandering. Door strengere veiligheidsnormen en nieuwe inzichten is deze opgave nog groter dan eerder gedacht. Maar wat kost zo’n dijkversterking eigenlijk? In deze blog nemen we je mee in de kosten en uitdagingen van het ophogen en versterken van Nederlandse dijken.
De belangrijkste redenen waarom dijken moeten worden aangepast
- Klimaatverandering zorgt voor vaker hoogwater in rivieren
- Strengere veiligheidsnormen sinds 2017
- Bescherming tegen overstromingen moet toekomstbestendig zijn
- Bevolkingsgroei en economische ontwikkeling vragen om betere bescherming
De kosten per kilometer dijk
Als je een dijk wilt ophogen of versterken, moet je rekening houden met flinke kosten. Voor een kilometer dijkversterking betaal je tussen de 10 en 12 miljoen euro. Deze bedragen zijn echter niet in steen gebeiteld – ze kunnen verschillen per locatie en situatie.
De totale Nederlandse dijkversterkingsopgave
De opgave voor heel Nederland is enorm. Tot 2050 moeten mogelijk 2000 kilometer aan primaire waterkeringen worden versterkt. Dit is 500 kilometer meer dan eerder werd gedacht. Van de 237 primaire waterkeringen in Nederland voldoet momenteel 62 procent niet aan de norm voor 2050.
Van 12 miljard naar bijna 24 miljard euro
De totale kosten voor het versterken van de Nederlandse dijken zijn fors gestegen. Waar eerst werd uitgegaan van 12,6 miljard euro tot 2050, ligt de nieuwe schatting tussen de 15,7 en 32,9 miljard euro. Het ministerie werkt momenteel aan een preciezere kostenberekening, maar een bedrag van ongeveer 23,9 miljard euro lijkt realistisch.
Waar gaat het geld naartoe?
Als je een dijk wilt versterken, komen er veel aspecten bij kijken. Je moet rekening houden met:
- Tijdelijke effecten van bouwverkeer en werkzaamheden
- De woningen die dicht bij de dijk staan
- Natuurbehoud in het gebied
- Cultureel erfgoed
- Verkeer en bereikbaarheid
- Milieueffecten zoals stikstof
Waarom de kosten zo hoog zijn
De hoge kosten worden veroorzaakt door de veiligheidsnormen uit 2017. Deze normen zijn strenger dan voorheen en houden rekening met de verwachte situatie in 2050. Het doel is om iedereen achter een primaire waterkering een basisbeschermingsniveau te bieden, waarbij de kans op overlijden door een overstroming maximaal 1 op 100.000 per jaar is.
Alternatieven voor dijkversterking
Hoewel dijkversterking vaak als de meest kosteneffectieve oplossing wordt gezien, zijn er ook andere mogelijkheden. Je kunt denken aan het aanleggen van een binnendijk of een overloopgebied. De Algemene Rekenkamer pleit ervoor om meer naar dit soort alternatieven te kijken. In andere landen wordt al meer werk gemaakt van een waterveilige inrichting van het landschap.
Door de grote opgave waar Nederland voor staat, is het belangrijk om goed na te denken over de beste aanpak per situatie. Hoewel de kosten voor dijkversterking hoog zijn, blijft het een cruciale investering in onze veiligheid. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma werkt momenteel al aan 936 kilometer van de te versterken dijken. Deze grootste waterveiligheidsoperatie sinds de Deltawerken moet ervoor zorgen dat je ook na 2050 veilig kunt wonen, werken en recreëren in Nederland.
