Een overstroming is een nachtmerriescenario. Water dat alles opslokt, wegen die onbegaanbaar worden en hulp die niet direct ter plaatse kan zijn. Weet jij wat je moet doen als de dijken breken? Een goed plan kan het verschil maken. Hieronder lees je hoe je jezelf en je naasten zo goed mogelijk voorbereidt en in veiligheid brengt.

Wat gebeurt er als de dijken breken?

Wanneer dijken doorbreken, kan het water met enorme kracht het land binnendringen. Tijdens de Watersnoodramp van 1953 braken op meer dan 150 plaatsen de dijken, met verwoestende gevolgen. Grote delen van Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant overstroomden. Huizen werden verwoest, duizenden mensen en dieren verdronken en infrastructuur werd zwaar beschadigd.

De combinatie van een zware storm en extreem hoge waterstanden kan ervoor zorgen dat dijken niet meer bestand zijn tegen de druk van het water. In sommige gevallen komt er niet alleen een eerste vloedgolf, maar volgt er later nog een tweede, zoals in 1953 gebeurde. Dit maakt het extra gevaarlijk om in een getroffen gebied te blijven. Daarom is het belangrijk om direct actie te ondernemen zodra er een dreiging is.

Hoe groot is de kans dat de dijken breken?

Hoewel Nederland uitstekend beschermd is tegen hoogwater, blijft er altijd een risico bestaan. De waterkeringen zijn berekend op extreem zware stormen die slechts eens in de 10.000 jaar voorkomen. Toch kan niemand voorspellen wanneer zo’n storm plaatsvindt. Mocht een perfecte storm ontstaan, met orkaankracht en springtij zoals in 1953, dan zouden bepaalde zwakke plekken in het systeem onder druk kunnen komen te staan. Daarom is waterveiligheid een voortdurende prioriteit en blijft Nederland investeren in dijken, stormvloedkeringen en monitoring.

Toch betekent dit niet dat je zorgeloos achterover kunt leunen. Klimaatverandering en de stijgende zeespiegel maken waterveiligheid steeds urgenter. De overheid en waterschappen werken continu aan het versterken van dijken en andere waterkeringen, maar het blijft belangrijk om voorbereid te zijn op het onverwachte.

Blijf je thuis? Dit moet je regelen

Soms is weggaan geen optie en moet je thuis blijven, terwijl het water stijgt en de dijken breken. Zorg ervoor dat je de volgende maatregelen neemt:

  • Zoek een veilige plek: ga naar de hoogste verdieping of, als dat niet voldoende is, een hoger gelegen plek in de buurt.
  • Controleer ontsnappingsroutes: kun je via een dakraam of ladder weg als het nodig is?
  • Voorzie in je basisbehoeften: zorg voor voldoende (houdbaar) eten en drinkwater. Vul bijvoorbeeld je badkuip, zodat je extra water hebt.
  • Medische benodigdheden: zorg dat je EHBO-kist en persoonlijke medicatie klaarstaan.
  • Sluit gas, water en elektriciteit af: voorkom explosies, kortsluiting en verdere schade door deze voorzieningen tijdig uit te schakelen.

Toch vertrekken? Neem deze stappen

Kun je wel weg, dan is het belangrijk om goed voorbereid te vertrekken:

  • Neem alleen het hoognodige mee: denk aan identiteitsbewijzen, geld, medicatie en noodzakelijke kleding.
  • Check je vervoersmogelijkheden: welke wegen zijn nog bruikbaar? Is er openbaar vervoer beschikbaar?
  • Zorg voor een volle brandstoftank: een lange file of omweg kan betekenen dat je langer onderweg bent dan verwacht.
  • Draag geschikte kleding: trek stevige schoenen en warme, waterbestendige kleding aan.
  • Informeer je naasten: laat familie en vrienden weten waar je heen gaat.
  • Sluit je huis goed af: zo voorkom je extra schade of plundering.

Wees voorbereid, ook als er nog niets aan de hand is

Een goede voorbereiding voorkomt paniek als het echt misgaat. Zorg ervoor dat je:

  • Een noodpakket hebt met EHBO-spullen, batterijen, een radio, zaklamp en houdbaar voedsel.
  • Weet waar je naartoe kunt in geval van evacuatie.
  • Op de hoogte blijft via officiële kanalen zoals crisis.nl of NL-Alert.

Door nu al na te denken over wat je moet doen bij een overstroming, zorg je ervoor dat je snel en doordacht kunt handelen. Veiligheid begint bij een goed plan.